Leergang kleinschalig genormaliseerd wonen: samen naar een kwaliteitsvolle dementiezorg

GZA Zorg en Wonen - 20 05 2021

Op zoek naar de praktijkvertaling van de principes van ‘kleinschalig genormaliseerd wonen’ op maat van mensen met dementie.

Drie woonzorgcentra (De Bijster, Ten Kerselaere en Huis Perrekes) organiseren jaarlijks, samen met het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en de steun van de Vlaamse overheid, een vormingstraject. De drie organisaties kozen jaren geleden voor ‘kleinschalig genormaliseerd wonen’ als model voor de zorg en begeleiding van personen met dementie.

Voor GZA Zorg en Wonen is het heel belangrijk om te blijven groeien in de zorg op maat voor personen met dementie. Dit jaar namen drie medewerkers van onze woonzorgcampussen deel aan de leergang: Sally Smets (wzc De Zavel), Cindy Van Oevelen (wzc De Bijster) en Amy Van Aert (wzc Sint-Vincentius).

Het traject helpt de deelnemers om het gedachtegoed van het woonzorgmodel ‘kleinschalig genormaliseerd wonen’ in de praktijk toe te passen. De theorie zorgt immers voor een referentiekader dat de kwaliteit van leven, wonen en zorg voor personen met dementie definieert. Maar welke concrete stappen nemen we in de dagelijkse zorg voor personen met dementie? Hoe zorgen we ervoor dat de persoon met dementie erbij blijft horen zodat hij kan blijven deelnemen aan het leven? En hoe draagt een juiste geborgenheid bij aan de autonomie van de persoon met dementie?

Amy Van Aert (wzc Sint-Vincentius) presenteert gedreven haar photowall Amy Van Aert (wzc Sint-Vincentius) presenteert gedreven haar photowall
Een eigenwijze Humo uitgave door Sally Smets (wzc De Zavel) Een eigenwijze Humo uitgave door Sally Smets (wzc De Zavel)

Vormingstraject

Alle cursisten worden aangespoord om nieuwe inzichten te verwerven en op basis daarvan kleine of grote verandertrajecten te doorlopen op hun eigen werkplek. De leergang gebruikt hiervoor een groeidocument dat de deelnemers stimuleert om vanuit hun ervaring na te denken. Verdere ondersteuning krijgen ze tijdens 4 contactdagen: de vorming zorgt voor verbreding en verdieping door middel van intervisies en het aanreiken van nieuwe inzichten. Daarnaast loopt iedereen een stage in elk van de organiserende huizen – de ideale voedingsbodem om verder betrokken te geraken bij gespecialiseerde zorg voor deze kwetsbare doelgroep.

Alles komt tenslotte samen in een omvattende paper. De deelnemers presenteren hun bevindingen aan de groep. Dit jaar gebeurde dat op 28 april – uiteraard coronaveilig – op de campus van het Sint-Vincentius ziekenhuis in Antwerpen.

 

Autonomie respecteren en ondersteunen

Onze GZA Zorg en Wonen-medewerkers schitteren tijdens hun presentatie. Ze vertellen honderduit over hun nieuwe ervaringen en maken de presentatie visueel aantrekkelijk door middel van een heuse photowall, een eigenwijze Humo(R) uitgave en een fotografische projectie. Amy Van Aert (24) is zorgkundige in wzc Sint-Vincentius en vertelt een innemend praktijkverhaal. “Ik leerde dat we eigenlijk te gast zijn in het huis van de bewoners. Daarom kozen we bijvoorbeeld om tijdens de maaltijden de klassieke werkkledij te vervangen door keukenschorten. Dat werd door de bewoners erg geapprecieerd. Samen met het team hebben we de leefomgeving van de bewoners ook verder aangepast. We kochten retroservies in de kringloopwinkel en zagen de personen met dementie glunderen! Dementie is al een vervreemdingsproces en de benadering moet vooral belevingsgericht zijn. Daarom moeten we enerzijds zorgen voor meer herkenbaarheid en anderzijds een teveel aan prikkels vermijden. We gaan tevens uit van wat de bewoner wél kan, en focussen niet op datgene wat hij of zij niet meer zou kunnen. Zo respecteren we de autonomie van de bewoners, ook door hen meer te betrekken in de keuzes die  gemaakt worden. Dat betekent dat we soms het roer moesten omgooien, maar ik merk dat dat mogelijk is.”

Een fotoreeks uit de presentatie van Cindy Van Oevelen (wzc De Bijster) Een fotoreeks uit de presentatie van Cindy Van Oevelen (wzc De Bijster)

Ambassadeurs

Door hun enthousiaste reactie gaan de zorgkundigen eigenlijk ook als ambassadeur fungeren, en op hun beurt collega’s inspireren. “Ik geef graag mee dat de leergang mij veel nieuwe inzichten heeft gegeven”, vertelt Amy. “Ik ben hierdoor enthousiast geworden. Het voelt voor mij goed om de bewoners zich goed en nuttig te laten voelen. Ik ga mijn collega’s meer bewust maken om samen met mij ieders tempo te volgen en de vaste gewoontes van bewoners te erkennen en bespreekbaar te maken.”

In het najaar start een nieuwe opleiding. Interesse?
Klik hier Leergang kleinschalig genormaliseerd wonen … naar een kwaliteitsvolle dementiezorg - Expertisecentrum Dementie Vlaanderen